
De Staat van Goed: een kleine toelichting
Bij het overlijden van een ouder werd een Staat van Goed opgemaakt wanneer er onder de erfgenamen minderjarige kinderen voorkwamen. Meerderjarigheid
werd verkregen, hetzij door het bereiken van de ouderdom van 25 jaar, hetzij door huwelijk of door intrede in de geestelijke stand. De overlevende ouder wordt,
indien het de vader is, de "hauder" genoemd en als het de moeder is, de "hauderigghe". De belangen van de minderjarige erfgenamen werden behartigd door een paternele
voogd over de vaderlijke zijde en/of een maternele voogd over de moederlijke zijde. De schepenen van de lokale
vierschaar traden altijd op als wettelijke oppervoogden; zonder hun toezicht en akkoord kon de erfenis niet geregeld
worden. Slechts voor zeer arme mensen werd door de schepenen afgezien van het maken van een Staat van Goed, wegens
de "sobere ghestaethede"
van het sterfhuis.
Voor alle goederen in het sterfhuis waarvan de waarde niet onmiddellijk gekend was werd een "prysye" (schatting) opgemaakt door een
"ghesworen pryser".
Deze prysyen hebben meestal betrekking op de waarde van onroerend goed zoals huizen, zaailand, meersen, bossen
enz.; de waarde van de inboedel (in de ruime zin) van het sterfhuis, met inbegrip van eventueel aanwezig vee, landbouwproducten,
voorraden, levensmiddelen enz.; de waarde van de vruchten op het veld, in afwachting van de komende oogst en de
opbrengst van een boomgaard, "melioratien" (verbeteringen) aangebracht aan gebouwen of aan gronden (bemesting) enz.
De greffier "apostilleerde"
de staat (hij noteerde in de linkermarge de beslissingen van de schepenen, samen met eventuele opmerkingen en/of
bezwaren van de aanwezigen).
|
OUDEGEM
STATEN van GOED 1632-1796
Ter gelegenheid van de inhuldiging van het nieuwe documentatiecentrum "Vincentius", werd de 72ste uitgave
van Familiekunde Dendermonde voorgesteld.
Als waardevolle aanvulling op onze eerdere uitgave van het gezinsrepertorium van de parochieregisters 1602-1802,
zal deze uitgave van De Staten van Goed van Oudegem 1632-1796 ongetwijfeld heel wat vraagtekens oplossen en talrijke
genealogen verder helpen in de zoektocht naar hun stamboom en de geschiedenis van hun familie.
Teveel genealogen stoppen immers hun opzoekingen bij de parochieregisters. Dank zij deze bewerking van de Staten
van Goed kunnen de reeds gevonden gegevens geverifieerd en aangevuld worden; mogelijks kan zelfs nog een stap verder
teruggegaan worden in de tijd.
Familiekunde Dendermonde is de auteur, Frans Osselaer, dan ook bijzonder dankbaar voor dit minutieuze werk dat bovendien getoetst werd aan de informatie
van de parochieregisters en hier en daar zelfs aangevuld werd met externe informatie en verduidelijkingen.
Een waardevol werkinstrument voor de genealogen van het Land van Dendermonde!
Deze bewerking was slechts mogelijk door het welwillend ter beschikking stellen
van de oude documenten uit het Stadsarchief. Met dank aan de stadsarchivaris
mevrouw Veronique Bonkoffsky.
|