Geschiedenis van de vereniging

40 JAAR FAMILIEKUNDE IN DENDERMONDE

In 1983 zag de Dendermonde VVF-afdeling het levenslicht

De landelijke vereniging Familiekunde werd gesticht in 1965 als Vlaamse Vereniging voor Familiekunde – in het kort de VVF – met als centrale stuwende kracht Michiel Mispelon.

En in Aalst – dat moet gezegd – waren ze bij de pinken want in datzelfde jaar hadden zij ook reeds een lokale VVF-afdeling.

Er is geen Dendermondse geschiedenis of Aalst is betrokken partij….

In de tachtiger jaren, toen de Dendermondenaar René Van Assche secretaris was van VVF-Aalst, trokken veel Dendermondse genealogen naar de voordrachten in café “Het Apostelken” aan de Moorselbaan; het duurde niet lang of ook in Dendermonde werd onder voorzitterschap van René Van Assche een VVF-afdeling opgericht. Op 16 oktober 1983 werd onze vereniging tijdens een academische zitting in het Stadhuis boven de doopvont gehouden.

De vereniging kwam snel tot bloei

We vergaderden elke tweede donderdag van de maand in de bovenzaal van café Het Peirt. Er werden ook regelmatig voordrachten en lessen oud schrift gegeven. Het eerste tijdschrift, een tweetal dubbel-gevouwen A4 bladen, was het enige communicatiekanaal naar de leden toe.

In 1985 werd de overstap gemaakt van café Het Peirt naar het Stadhuis. De 50 VVF-leden maakten nu gebruik van de Schepenzaal in het statige Dendermondse Stadhuis, zodat VVF-Dendermonde nog aan uitstraling won.

In de tachtiger jaren werd de “personal computer” stilaan gemeen goed en kwamen er genealogische toepassingen en programma’s beschikbaar. Binnen de VVF werd reeds in 1984 een werkgroep “Genealogie en Computer” opgericht. Later zou ons bestuurslid Jos De Donder als projectcoördinator zijn schouders zetten onder een zeer belangrijk project voor de Vlaamse genealogen, namelijk de Totaalindexen van de familienamen welke voorkomen in de parochieregisters van alle Vlaamse arrondissementen. Via die indexen kon eenvoudig bepaald worden welke familienaam voorkwam in de geboorte-, huwelijks- of overlijdenregisters binnen de parochies van een bepaald arrondissement. Op die manier kon migratie en uitwijking van families in de 17de en in de 18e eeuw beter in kaart gebracht worden.

Op 1 juni 1986 werd in de Ros Beiaardzaal van het Stadhuis de 3de provinciale Ontmoetingsdag georganiseerd waarbij onze erevoorzitter Jozef Dauwe -als toenmalig VVF beheerder- een voordracht gaf over “Kerk en armenrekeningen als aanvullende bron voor familiegeschiedenis”.

Begin 1989 promoveerde René van Assche tot provinciaal voorzitter en werd het lokale voorzitterschap waargenomen door Jozef Dauwe.

In het najaar van 1991 en 1993 werden in de Ros Beiaaardzaal van het Dendermondse stadhuis de Computerdagen georganiseerd door de plaatselijke computerclub FCC. Ook VVF-Dendermonde was telkens aanwezig met een uitgebreide genealogiestand waarop voor het eerst de mogelijkheden getoond werden om grafische familiebanden voor te stellen en af te drukken. De computer was nu voor iedereen in opmars; het genealogische informatiesysteem Ariadne – met onder andere een genealogische databank en een “Wie heeft wat” – werd opgericht.

In 1994 werd Jozef Dauwe benoemd tot erevoorzitter; René Van Assche nam terug het lokale voorzitterschap waar. Wegens ziekte van René Van Assche, werd in het najaar van 1995 het voorzitterschap tijdelijk waargenomen door Ben Waterschoot.

In 1998 vierde VVF-Dendermonde haar 15de verjaardag en was gastheer voor het 33ste nationaal congres met als thema “Land en kaartboeken als genealogische bron”. Referaten werden gehouden in cultureel centrum Belgica, terwijl er een uitgebreide boekenbeurs plaatshad in het Stadhuis, samen met een tentoonstelling “Land en Kaartboeken” in het begijnhof museum.

In het milleniumjaar 2000 werd besloten om het tijdschrift op A5-formaat voortaan uit te geven op het grotere A4 formaat: alles werd nu handiger en overzichtelijker.

In 2002 werd het Prinsenhof ons eerste documentatiecentrum

Tijdens de samenkomsten en voordrachten in de Schepenzaal van het Stadhuis kwamen de aanwezigen dikwijls met vragen om hulp en informatie. Vele genealogische werken werden door de bestuursleden aangekocht, maar deze stonden verspreid in hun boekenkast thuis. De droom om alle die bewerkingen en naslagwerken ooit eens te kunnen samenbrengen in een genealogisch documentatiecentrum kreeg stilaan vorm. Dankzij de Zwartzusters Augustinessen van het klooster aan de Vlasmarkt werd die droom uiteindelijk werkelijkheid. Op vrijdag 11 januari 2002 werden de twee lokalen van het documentatiecentrum “Prinsenhof” plechtig ingehuldigd.

In augustus 2004 overleed stichtend voorzitter René van Assche. Om de continuïteit te verzekeren opteerde het toenmalig bestuur voor het verderzetten van het voorzittersmandaat van Ben Waterschoot.

In 2009 werd het documentatiecentrum “Prinsenhof” uitgebreid met drie extra lokalen, zodat er nu ook voordrachten en lesavonden konden plaatsvinden.

VVF-Dendermonde werd omgedoopt tot Familiekunde Vlaanderen regio Dendermonde

In navolging van de nationale vereniging Familiekunde Vlaanderen, veranderde VVF-Dendermonde in 2012 haar naam in Familiekunde Vlaanderen regio Dendermonde.

Een nieuw documentatiecentrum “Vincentius”

In december 2016 kwam jammer genoeg een einde aan vijftien jaren documentatiecentrum Prinsenhof; het klooster was verkocht en de werken tot ombouw naar assistentiewonigen zouden spoedig starten. Gelukkig kwam er dankzij het Oscar Romerocollege een oplossing voor het nijpend huisvestingsprobleem. Het voormalige Sint-Vincentius a Paulo klooster in de Kerkstraat stond leeg en werd door ons terug aangekleed. De lokalen werden plechtig ingehuldigd op 17 maart 2017.

Het documentatiecentrum van Familiekunde Dendermonde was een van de mooiste van het Vlaamse Land. Ook inhoudelijk was het voor de genealogen van het Land van Dendermonde én voor Dendermonde een uiterst waardevol centrum.

Begin 2017 werd tevens de stap gezet van tijdschrift naar digitale nieuwsbrief. Op die manier was er een snellere en betere communicatie met onze leden mogelijk.

In oktober 2018 vierde de vereniging haar 35-jarig bestaan. Tijdens de feestweek werden onder meer een cursus “Klim in je stamboom voor beginners, een provinciale contactdag en een academische zitting georganiseerd. Juni 2019 was een nieuw hoogtepunt. In aanwezigheid van burgemeester Piet Buyse werd de 75ste uitgave van Familiekunde Dendermonde “Genealogisch repertorium v/d Burgerlijke Stand Dendermonde 1796-1920” voorgesteld.

Een nieuwe start in de Oude Pastorie van Appels

Ons onderkomen in het oude centrum van Dendermonde was helaas niet definitief; het Oscar Romero College had andere plannen met dit gebouw. Gelukkig vonden wij dankzij de Kerkfabriek van Appels een nieuw onderkomen in de plaatselijke oude pastorie die dateert van 1769.

De verhuis had plaats op 4 juni 2020; de officiële opening én inhuldiging – vertraagd door de Corona epidemie – had plaats op 10 september 2021, gevolgd door een tweedaagse opendeur.

Ondertussen helpt de vereniging Familiekunde Vlaanderen regio Dendermonde al 40 jaar lang alle geïnteresseerden bij het sturen van het opzoekingswerk rond het verhaal van hun familie; het samenstellen van een stamboom of familiegeschiedenis is immers een boeiende en veelzijdige hobby: je ontdekt ongekende verhalen en je leert zelfs nieuwe familieleden kennen. In de afgelopen periode werden meer dan 90 genealogische publicaties uitgebracht met betrekking tot het Land van Dendermonde. De digitale bestanden, de ca 3000 te raadplegen titels in onze bibliotheek, en de circa 300.000 geïndexeerde rouwberichten en 200.000 rouwprentjes vormen een ware goudmijn aan informatie voor onze genealogen.

Als actieve regio binnen Familiekunde Vlaanderen heeft Familiekunde Dendermonde meer dan terecht Dendermonde op de Genealogische kaart van Vlaanderen gezet.